Terapia małżeńska – dla kogo?

Zanim zdecydujemy się na terapię małżeńską, warto przeczytać dla kogo jest wskazana a dla kogo wręcz przeciwnie.Terapia małżeństw jest formą klinicznej i psychoterapeutycznej pomocy parom próbującym poprawić swoją relację. Opiera się na spotkaniach, w których uczestniczą obydwoje małżonkowie. Koncentruje się na relacji między partnerami, a zwłaszcza ich obecnym funkcjonowaniu.

Kiedy terapia małżeństw jest wskazana?

Terapia małżeństw jest wskazana, gdy jej celem jest polepszenie jakości relacji między partnerami. Po pierwsze zgłaszają się na leczenie w nadziei na poprawienie relacji między sobą. Zazwyczaj chcą rozmawiać o tym, w „ jaki sposób osiągnąć porozumienie, jak ze sobą rozmawiać, jakie mogą być pomysły na rozwiązanie zaistniałego kryzysu”.

Następną grupą zgłaszającą zapotrzebowanie na terapię są małżonkowie, którzy obawiają się problemów w przyszłości. Partnerzy maja nadzieję, że leczenie pomoże zapobiec powstawania takich kłopotów. Typowym przykładem są partnerzy z dysfunkcyjnymi doświadczeniami w środowisku, w jakim wyrośli, które ich zdaniem, a czasem terapeuty, uniemożliwiają  im wypracowanie trwałych relacji. Niekiedy powodem, dla którego małżonkowie chcą odbyć terapię, jest fakt, że mają oni w pamięci nieszczęśliwy związek swoich rodziców, doświadczenia wykorzystania lub zaniedbania w rodzinach pochodzenia lub własne nieudane związki.

W takiej sytuacji terapeuta może starać się ocenić do jakiego stopnia partnerzy potrafią zrozumieć swoje wzajemne potrzeby.

Trzecim powodem, dla którego pary zgłaszają się na terapię, jest chęć znalezienia sposobu, w jaki można zapobiec pogłębieniu się trudność w ich związku. Tego typu pary niepokoją się o łączącą ich relację. Chociaż nie biorą jeszcze pod uwagę możliwości rozwodu czy separacji, mają nadzieję zapobiec dalszemu pogarszaniu się wzajemnych stosunków. Terapeuta może pomóc tutaj sprecyzować problemy i wątpliwości partnerów.

Czwartą grupę stanowią partnerzy, którzy noszą się już z zamiarem rozwodu lub separacji. Postrzegają wtedy terapię jako ostatnią deskę ratunku przed podjęciem ostatecznych kroków. Do tej grupy, mogą również należeć pary, w których jedno z małżonków powzięło już decyzję o rozwodzie. Sposób prowadzenia terapii będzie uzależniony od ich wyboru. Para może zdecydować się na próbę zażegnania sporu lub – jeśli to konieczne – rozpocząć mediacje rozwodowe.

Do piątej grupy należą pary, które zdecydowały się na rozstanie i traktują terapię jako środek pomocny w czasie przeprowadzenia rozwodu. W takim wypadku  wybrać należ raczej mediacje niż terapię par.  W tego typu sytuacji przebieg mediacji powinien koncentrować się na samym procesie rozwodowym oraz przyszłych stosunkach byłych małżonków, np. podziału dóbr osobistych, rozwiązań finansowych, opieki nad dziećmi itp. Wpływ rozwodu na dzieci jest bardziej szkodliwy, jeżeli ich rodzice nadal pozostają ze sobą w konflikcie.

Szóstą grupę stanowią pary, które chcą odbyć terapię ( lub którym terapia jest zalecana) jako kolejną lub jednoczesną formę pomocy w innych problemach. Typowym przykładem są partnerzy, którzy  odbywając terapię, mającą ułatwić im porozumienie się ze swoim dzieckiem, zrozumieli, że aby pomóc dziecku powinni najpierw umocnić relację między sobą.

A kiedy terapia małżeństw nie jest wskazana?

Zazwyczaj nie należy przeprowadzać terapii małżeństw wtedy, gdy partnerzy chcą głównie rozmawiać  o „ indywidualnych problemach każdego z nich”. W tego typu wypadkach partnerzy zgłaszają się na terapię małżeństw, lecz tak naprawdę wskazana jest dla nich terapia indywidualna.

Przeprowadzenie terapii par również nie jest wskazane, jeżeli partnerzy (lub jeden z nich) chcą zasięgnąć rady na temat korzyści wynikających z separacji. W tym miejscu należy stwierdzić, ze udzielanie takich rad byłoby nieetyczne.

Terapia małżeństw również nie jest zalecana, jeżeli małżonkowie zdecydowali już o separacji/rozwodzie. Tak jak wcześniej było opisane, takie pary powinny zgłosić się na mediacje. Warunkiem sukcesu terapii jest bowiem aktywna współpraca obojga parterów.

Przeprowadzenie terapii par nie przyniesie efektów, jeżeli partnerzy uciekają się do przemocy fizycznej. Leczenie takich małżonków za pomocą terapii małżeństw może jedynie spotęgować odczuwany stres i zwiększyć prawdopodobieństwo kolejnych nadużyć.

Bezcelowa terapia małżeństw jest również w wypadku, gdy jeden  z małżonków jest uzależniony od alkoholu czy innych substancji chemicznych. Uzależniony parter, powinien zostać skierowany na leczenie odwykowe. Jeśli zakończy się ono sukcesem, warto wówczas zastosować terapię par.

Jeżeli któryś z parterów cierpi na ciężkie zaburzenia psychiczne, przeprowadzenie terapii małżeństw także nie jest wskazane.

Poniżej przedstawiam powszechne oczekiwania co do terapii:

„ Chcemy się przestać ciągle kłócić i uniknąć rozwodu”

„Nie zgadzamy się ze sobą”

„ Chcemy więcej romantyzmu i namiętności w naszym związku”

„On/ona musi się zmienić”

„Chodzi mi o to, aby pomóc jej/jemu”

„Podjęliśmy decyzje o rozstaniu szukamy ostatecznej próby ratowania”

„ Mamy problemy z dzieckiem”

Na podstawie oprac. D. Russell Crane „Podstawy terapii małżeństw”.

Elżbieta Majtyka-Borek

Psychoterapeuta PTP

Stowarzyszenie Psychoterapii PoRozumienie

Kielce, kwiecień 2017 r.